Działalność naukowa
Działalność naukowa Fundacji opiera się na współpracy
z głównym partnerem naukowym – Stacją Badania Wędrówek Ptaków Uniwersytetu Gdańskiego. Fundacja współpracuje z Stacją głównie na polu organizacji największego projektu badawczego mającego na celu badanie wędrówek ptaków w Polsce – Akcji Bałtyckiej. W 2014 roku Fundacja rozpoczęła również swoje działania w ramach ogólnopolskiego programu Akcja Karmnik mającego na celu badanie zimujących ptaków poprzez obrączkowanie ich przy karmnikach.
Poza tym działalność naukowa fundacji wiąże się z propagowaniem wiedzy naukowej na temat wędrówek ptaków m.in. poprzez przygotowywanie publikacji oraz organizację sesji naukowych, zjazdów i konferencji związanych z ptakami wędrownymi. W 2015 roku zorganizowaliśmy konferencję naukową z okazji 55 lat badań Akcji Bałtyckiej pod tytułem „Współczesne obrączkowanie ptaków – aspekt naukowy i etyczny”.
Program badawczy Akcja Bałtycka jest fenomenem, którym polska nauka może pochwalić się przed całym światem. To jeden z najdłużej na świecie nieprzerwanie działających programów badania wędrówek ptaków. Jej początki sięgają września 1960 r., kiedy to grupa studentów Uniwersytetu Warszawskiego, na czele z
Przemysławem Busse, założyła pierwszy obóz badawczy na mierzei jeziora Ptasi Raj koło Górek Wschodnich. Bardzo szybko Akcja stała się siecią stacji obrączkowania ptaków, która w 2015 roku kończy już 55 lat! Obecnie jej program naukowy prowadzi Stacja Badania Wędrówek Ptaków Uniwersytetu Gdańskiego, a stacje terenowe znajdują się w trzech miejscach: Dąbkowice k. Darłowa (Stacja Bukowo), Kuźnica na Mierzei Helskiej (Stacja Hel) oraz Siekierki k. Krynicy Morskiej (Stacja Mierzeja Wiślana). W ramach prac Akcji ptaki – przede wszystkim wróblowe – chwytane są w specjalne sieci, obrączkowane, mierzone i wypuszczane na wolność.
Przez 55 lat Akcja Bałtycka zgromadziła imponującą ilość danych naukowych. Liczba zaobrączkowanych dotychczas ptaków przekracza 1,6 miliona. Większość z nich została pomierzona, co w efekcie daje największą bazę pomiarów kręgowców na świecie! Regularny monitoring wiosennych i jesiennych wędrówek ptaków pozwala śledzić wieloletnie zmiany liczebności i terminów przeklotu ptaków, zaś systematycznie zbierane dane biometryczne umożliwiają obserwowanie ewolucji budowy ich ciała.
Akcja Karmnik na Akcji Bałtyckiej. Akcja Karmnik to ogólnopolski program obrączkowania zimujących ptaków, który wystartował w 2006 roku i trwa nieprzerwanie do dzisiaj. Dzięki temu możliwe jest poznanie składu gatunkowego ptaków odwiedzających karmniki, a także zbadanie ich kondycji oraz zebranie cennych pomiarów biometrycznych.
Akcja Karmnik polega na obrączkowaniu ptaków w miejscach ich regularnego dokarmiania przez całą zimę do wczesnej wiosny przez uprawnione osoby tzw. obrączkarzy. Odłowy odbywają się raz na dwa tygodnie w wyznaczone dla całego kraju weekendy. Ptaki chwytane są w specjalne sieci ornitologiczne przez 5 godzin od wschodu słońca. Poza obrączkowaniem zbierane są dane biometryczne (np. pomiar skrzydła czy ogona), ptaki są ważone, a także określana jest ich kondycja na podstawie tzw. otłuszczenia.
Fundacja Akcja Bałtycka włączyła się do programu w 2014 roku. W ramach projektu współpracuje m.in. z Błękitną Szkołą we Władysławowie przy Nadmorskim Parku Krajobrazowym, gdzie od 2014 roku prowadzone są odłowy. Naszym celem, poza badaniami ornitologicznymi, jest również popularyzacja wiedzy na temat ptaków, stąd Akcji Karmnik towarzyszą różnego rodzaju działania edukacyjne. Zapraszamy!
